Momenteel bestaan er meer dan 100 labels. Allemaal leggen ze in een lastenboek een aantal minimumvoorwaarden op waaraan de deelnemende wijnboer moet voldoen. Voor de consument is dat veelvoud aan labels erg verwarrend. We bieden hieronder een overzicht van de meest voorkomende labels en organisaties rond biologische, biodynamische en natuurwijn.
Labels en organisaties
BIOLOGISCHE LANDBOUW
Biologische landbouw is een allesomvattend systeem van landbouwbeheer en de productie van levensmiddelen. Het is gebaseerd op ecologische processen en de instandhouding van de biodiversiteit.
De biologische landbouw maakt geen gebruik van kunstmest, chemische bestrijdingsmiddelen of ggo’s (genetisch gemodificeerde organismen).
EU BIOLABEL
Het EU Biolabel kan u sinds 2010 terugvinden op het wijnetiket. Het wil zeggen dat het gaat om een wijn gemaakt van 100% biologisch geteelde druiven waarbij geen gebruikt werd gemaakt van chemische pesticiden, herbiciden, insecticiden of kunstmatige meststoffen. Het gaat hier enkel om de landbouw, er wordt geen rekening gehouden met de vinificatie, het wijn maken zelf. Daartoe bestaan andere organisaties die lastenboeken voorschrijven waaraan de wijnmaker zich dient te houden (zie verder).
Het EU Biolabel is verplicht voor alle biologische verpakte producten. Aan de hand van dat label kunnen consumenten overal in Europa bio herkennen. Het label is verankerd in de Europese wetgeving en wordt beheerd door de Europese Commissie. De controle gebeurt door onafhankelijke controleorganisaties in de lidstaten zelf.
Enkel het EU biolabel biedt de consument de garantie van biologische producten. Het louter vermelden van de woorden ‘biologisch’ of ‘organic’ betekent niet dat een product werkelijkheid ook bio is.
Europees biolabel
Biologische labels
Agriculture Biologique
Agriculture Biologique (AB) is een iets strenger label van Franse oorsprong. De meeste Franse wijnboeren werken hiermee.
Ecovin
ECOVIN is de grootste en belangrijkste private controle organisme in Duitsland. Ze vertegenwoordigt bijna de helft van alle Duitse biologische wijnproducenten.
Biodynamie
WAT BETEKENT BIODYNAMIE?
Biodynamische landbouw is 100 procent biologisch en stelt bovendien bijkomende eisen op de productie en verwerking van de producten. Biodynamie vertrekt van de gedachte dat in de natuur en de kosmos alles met alles in verband staat, en dat de mens dat precaire evenwicht moet respecteren. De ideologie is afkomstig uit een werk (Agriculture, 1924). van wetenschapper en filosoof Rudolf Steiner Hij wordt dus aanzien als de grondlegger ervan.
Zijn gedachtegoed werd later verder verfijnd door Maria Thun. Haar onderzoek naar de invloed van de stand van de maan op planten leidde tot de introductie van biodynamische kalender met meest gunstige periode voor aanplant, snoei, bewerking van de bodem en bescherming tegen ziektes en insecten. Het was uiteindelijk Nicholas Joly die de biodynamische aanpak introduceerde in de wijnbouw.
Biodynamische certificering wordt toegekend door private instellingen en bevatten geen wettelijk kader. Elke organisatie heeft voorschriften waaraan de leden zich moeten aan houden. Twee bekende organisaties zijn Demeter en Biodyvin. Je vindt deze labels ook terug op de fles.
Rudolf Steiner
Biodynamische labels
Stichting Demeter
Demeter is oorspronkelijk ontstaan in Duitsland en uitgegroeid tot een autoriteit op gebied van biodynamische land -en wijnbouw. Demeter heeft talrijke nationale afdelingen waarbij de gestelde voorwaarden kunnen verschillen. Die afdelingen beslissen autonoom of ze de regels versoepelen of verstrengen. Het label voor biodynamische wijnen is internationaal erkend maar biedt geen uniformiteit door het gebruik van verschillende regels per land.
Biodyvin
Biodyvin is een Frans biodynamisch label en stelt dat elk mogelijk additief de smaak en herkomst van de wijn kan beïnvloeden. Nieuwe leden worden eerst onderworpen aan een rigoreus onderzoek waarbij iedere wijn van de producent geproefd en gecontroleerd wordt.
Natuurwijn
WAT BETEKENT NATUURWIJN?
Natuurwijn (vin naturel) is steeds biologisch en vaak zelfs biodynamisch. De wijn wordt gemaakt zonder enige toevoegingen (bv. cultuurgist, suiker, sulfiet,..). De wijnmaker probeert op authentieke wijze te werken met wat de natuur hem of haar gegeven heeft. Dit betekent ook dat de vergisting gebeurt op basis van natuurlijk aanwezige gisten. De wijnmaker moet absoluut zeer hygiënisch te werk gaan want hij kan geen gebruik maken van additieven of sulfieten om de wijn te corrigeren.
REGELGEVING
Momenteel bestaat voor natuurwijn geen wettelijk kader en is er strikt genomen geen officiële certificering. In Europa zijn er wel enkele organisaties die zich bezighouden met regelgeving omtrent natuurwijn. Leden die bij een van deze organisaties zijn aangesloten houden zich aan onderling afgesproken regels.
- Vins Sans Aucun Intrant Ni Sulfite (Vins S.A.I.N.S.)
- VINNATUR
- Association des Vins Naturels (AVN)
Labels natuurwijn
Vins S.A.I.N.S.
Vins S.AI.I.N.S. staat voor sans aucun intrant ni sulfite ajouté. Het is een jonge organisatie met momenteel een gering aantal leden. Ze leggen zeer strenge regels op voor natuurwijnen: absoluut geen toegevoegde additieven en bovendien zeer strikt op de maximale hoeveelheid sulfiet.
Vinnatur
Vinnatur is een controle organisme van Italiaanse oorsprong maar geniet internationale bekendheid bij natuurlijke wijnproducenten van over de hele wereld. Vinnatur ondersteunt de wijnmaker door actief mee te werken en denken aan alternatieve methodes om wijngaarden volledig insecticide -en pestcidevrij te krijgen. Ze worden geholpen in hun wetenschappelijk onderzoek door een aantal universiteiten.
AVN
AVN (’Association des Vignerons Naturels) is een Franse organisatie die een charter heeft opgesteld die elk van haar leden hebben ondertekend. Hierin staan duidelijk omschreven richtlijnen: druiven uit 100% biologische teelt, geen toevoegingen en een maximaal toegestane hoeveelheid sulfiet. De wijnbouwers sturen hun stalen regelmatig in ter controle.
Vegan label op wijn
De laatste jaren verschijnt op wijnetiketten het label ‘vegan friendly’. Al decennialang worden een aantal dierlijke producten gebruikt bij het maken van wijn. Het gaat om eiwitten, vislijm en gelatine. Deze stoffen hebben een klevende functie waardoor ze kleine onzuiverheden uit de wijn halen. Dit proces heet ‘klaren’ en zorgt ervoor dat de wijn helder wordt. Wanneer je dit label ziet werd dus niet met dierlijke producten gewerkt.
EU V-label
